Het verdelen van de inboedel

Een scheiding brengt veel regelwerk met zich mee, waaronder de verdeling van de inboedel. Dit kan een van de lastigste onderdelen van de scheiding zijn, vooral als er emoties en herinneringen aan bepaalde spullen verbonden zijn.

Tips voor de verdeling van de (in)boedel bij scheiding

Wie krijgt wat? Hoe bepaal je de waarde? En wat doe je als jullie het niet eens worden? Op deze pagina geven we praktische tips om de verdeling soepel te laten verlopen.

Wat zegt de wet over de verdeling van de inboedel?

Bij een huwelijk in gemeenschap van goederen wordt de inboedel in principe gelijk verdeeld. Dit betekent dat beide partners recht hebben op de helft van de totale waarde van de gezamenlijke spullen. Zijn jullie onder huwelijkse voorwaarden getrouwd, dan ligt dit anders. In dat geval bepaalt het opgestelde contract wie welke bezittingen krijgt. Ook bij een geregistreerd partnerschap zonder partnerschapsvoorwaarden geldt in de meeste gevallen dat de inboedel eerlijk verdeeld moet worden.

Er is één belangrijke uitzondering: verknochte goederen. Dit zijn spullen die zo persoonlijk van aard zijn dat ze niet automatisch in de verdeling vallen. Denk hierbij aan kleding, sieraden of een kunstwerk dat speciaal voor jou is gemaakt. Daarnaast geldt dat een erfenis of schenking die door een van jullie is ontvangen in veel gevallen niet verdeeld hoeft te worden, mits hier een uitsluitingsclausule bij is opgenomen. Dit betekent dat de erfenis of schenking alleen voor de ontvanger bestemd is.

_{Als je getrouwd ben in beperkte gemeenschap van goederen (vanaf 2018 de standaard) is dat automatisch zo geregeld ook al is er geen uitsluitingsclausule gemaakt door de schenker of erflater.}

Hoe bepaal je wie wat krijgt?

Een gestructureerde aanpak helpt bij het maken van eerlijke keuzes. Volg deze stappen om de verdeling soepel te laten verlopen:

Stap 1: Maak een inventarislijst per kamer

Schrijf alle spullen op die verdeeld moeten worden en doe dit per kamer. Dit helpt om overzicht te krijgen en voorkomt discussies achteraf. Ga per ruimte na welke spullen verdeeld moeten worden, zoals:

• Woonkamer: Banken, stoelen, tafels, televisies, lampen, decoratie.
• Keuken: Servies, pannen, bestek, koffiemachine, koelkast.
• Slaapkamers: Bedden, kledingkasten, nachtkastjes, beddengoed.
• Badkamer: Handdoeken, verzorgingsproducten, badkameraccessoires.
• Schuur/garage: Gereedschap, fietsen, tuinmeubelen, auto’s.

Ook als je denkt dat je er samen wel uitkomt, is het verstandig om een lijst te maken en alles vast te leggen. Het kan namelijk lastig zijn als een van jullie in de woning blijft en de ander vertrekt. Degene die blijft wonen kan het gevoel krijgen dat het huis ineens leeg aanvoelt, terwijl de ander juist moeite kan hebben met het meenemen van spullen terwijl de ander – en vaak ook de kinderen – in de woning blijft. Duidelijkheid helpt om onverwachte ruzies en teleurstellingen te voorkomen.

Daarnaast gebeurt het regelmatig dat de achterblijvende partner nieuwe spullen aanschaft en verwacht dat de ander daarin meebetaalt. Dit kan een lastige situatie opleveren, want een scheiding brengt al genoeg kosten met zich mee. Maak daarom vooraf goede afspraken en voorkom dat er discussies ontstaan over uitgaven die niet vooraf zijn besproken.

Heb je hulp nodig bij het maken van een inventarislijst? Vraag het ons, we helpen je graag om structuur aan te brengen en een eerlijke verdeling op te stellen.

Stap 2: Geef persoonlijke voorkeuren aan

Laat beide partners afzonderlijk opschrijven welke spullen zij graag willen hebben. Vergelijk daarna de lijsten. Voor spullen waarover jullie het eens zijn, kan de verdeling direct plaatsvinden. Voor spullen die beide partners graag willen, moet een oplossing worden gevonden.

Stap 3: Onderhandelen en compromissen sluiten

Onderhandel over de spullen waar beide partijen aanspraak op maken. Dit kan door te kijken naar emotionele waarde, oorspronkelijke eigenaar of door items met een gelijke waarde te ruilen. Bijvoorbeeld: als de ene partner de wasmachine krijgt, krijgt de ander de droger. Lukt het niet om tot een eerlijke verdeling te komen? Dan kan een mediator helpen om onpartijdig mee te kijken en oplossingen aan te dragen.

Waardebepaling van de inboedel

Niet alles wat emotioneel waardevol is, heeft ook een hoge marktwaarde. Daarom is het belangrijk om de werkelijke waarde van spullen te bepalen. Tegelijkertijd is het verstandig om niet te verzanden in het waarderen van elk item. Sommige spullen zijn eenvoudig te vergelijken: kijk bijvoorbeeld op Marktplaats wat een soortgelijk product tweedehands nog oplevert. Vaak is het ook praktisch om spullen op een logische manier te verdelen zonder overal een exacte waarde aan te hangen.

Een eenvoudige manier is dus om evenredige keuzes te maken: de ene partner krijgt bijvoorbeeld de televisie uit de woonkamer, terwijl de andere de tv van de slaapkamer krijgt. Dit voorkomt eindeloze discussies en zorgt ervoor dat jullie allebei verder kunnen zonder alles precies te hoeven waarderen.

Speciale situaties: huisdieren, auto’s en schulden

Sommige bezittingen vragen om een andere aanpak dan de standaard verdeling.

• Huisdieren: Wettelijk gezien worden huisdieren nog als ‘bezit’ beschouwd, maar in de praktijk wordt gekeken naar wie het beste voor het dier kan zorgen. Denk hierbij aan tijd, ruimte en financiële middelen.
• Auto’s: Een auto is vaak een van de duurdere bezittingen. Als er nog een lening op de auto staat, moet worden gekeken naar wie deze overneemt of hoe de kosten verdeeld worden.
• Schulden: Vergeet niet dat bij de verdeling van spullen ook schulden een rol spelen. Hebben jullie samen een lening afgesloten voor bijvoorbeeld meubels? Dan moet worden bepaald wie deze schuld op zich neemt of hoe deze wordt verdeeld.

Wat als jullie er samen niet uitkomen?

Lukt het niet om in goed overleg tot een verdeling te komen? Dan zijn er een aantal opties:

• Mediation: Een mediator helpt om samen tot eerlijke afspraken te komen zonder dat een rechter hoeft in te grijpen.
• Gerechtelijke verdeling: Als het echt niet lukt om samen afspraken te maken, kan een rechter de knoop doorhakken. Dit is echter een langdurig en kostbaar proces.
• Verkoop en verdelen van de opbrengst: In sommige gevallen is het het beste om bepaalde spullen te verkopen en de opbrengst te verdelen. Dit kan een eerlijke oplossing zijn bij bijvoorbeeld een gezamenlijke auto of een dure kunstcollectie.

Voorkomen van conflicten

Om onnodige discussies te vermijden, is het verstandig om duidelijke afspraken vast te leggen. Dit kan schriftelijk in een boedelverdelingsovereenkomst. Hierin staat precies beschreven wie welke spullen krijgt en welke financiële compensaties eventueel worden betaald.

De verdeling van de inboedel is een belangrijk onderdeel van de scheiding en kan emoties oproepen. Door samen een eerlijke aanpak te hanteren, een lijst te maken per kamer, de waarde van spullen vast te stellen en compromissen te sluiten, kunnen veel problemen worden voorkomen. Dan kan mediation helpen om tot een oplossing te komen. Een goede verdeling zorgt ervoor dat beide partijen met een frisse start verder kunnen.

Hulp nodig bij de verdeling van de inboedel?

Lukt het niet om eruit te komen? Dan kan mediation helpen om tot een oplossing te komen. Een goede verdeling zorgt ervoor dat beide partijen met een frisse start verder kunnen.