Uit mijn dagboek – ScheidingsMediator
Datum: 1 september 2025
Van buitenaf leek het een doorsnee intake. Een stel aan tafel, ogenschijnlijk netjes gekleed, beleefd tegen elkaar, grapjes tussendoor. Je zou denken: dit valt vast mee. Maar mijn ervaring leert dat een glimlach soms alleen een masker is. Niets is wat het lijkt.
Ze vertelden dat hun scheiding in goed overleg zou verlopen. Geen ruzie, geen strijd. Maar terwijl zij praatte, zag ik hoe hij met zijn handen friemelde onder tafel. En terwijl hij vertelde over de afspraken voor de kinderen, viel mij op dat haar stem soms trilde, alsof ze woorden inslikte.
In zulke momenten denk ik vaak aan het boek Niets is wat het lijkt van Fred van Leer, waarin hij openhartig schrijft over zijn depressie. Het herinnert me eraan dat je nooit weet wat er achter de voordeur of achter iemands glimlach schuilgaat. Dat geldt voor bekende mensen, maar ook voor de stellen die ik begeleid.
Wat is depressie eigenlijk?
Het woord depressie wordt vaak gebruikt, maar wat betekent het echt? Is het alleen maar somber zijn? Of gaat het ook over het verlies van kleur in je leven, zelfs op zonnige dagen? Ik herinner me dat ik mezelf die vraag stelde na het overlijden van mijn broertje. Het voelde alsof er een stuk van mijzelf verdwenen was.
Toen kwam corona. Ineens hoefde ik de deur niet meer uit. En eerlijk? Dat voelde veilig. Geen volle agenda, geen verplichtingen, geen mensen die konden zien dat ik de zin van het leven even kwijt was. Terwijl de wereld druk was met nieuwe routines, kon ik mij verschuilen achter gesloten gordijnen. In die tijd stond ook mijn eigen scheiding op de stoep. Alles bij elkaar maakte dat ik mij soms alleen op de wereld voelde, ondanks dat ik mensen om me heen had.
Maskers en voorbeelden uit het leven
Een scheiding is voor buitenstaanders vaak een gebeurtenis met duidelijke contouren: twee mensen, spullen verdelen, juridische afspraken maken. Maar in werkelijkheid zit er een hele laag onder. Ik heb voorbeelden genoeg:
- De vrouw die elke week met vriendinnen koffie dronk, maar thuis elke avond huilde in de badkamer.
- De man die bleef werken tot laat, zogenaamd omdat het druk was, maar eigenlijk om maar niet naar huis te hoeven.
- De ouders die op school samen hun kind kwamen brengen alsof alles goed was, maar elkaar thuis niet meer aankeken.
Het deed me denken aan Wie is de Mol: iedereen speelt een rol, verbergt iets, probeert de ander op het verkeerde been te zetten. Alleen is het hier geen spel, maar het echte leven.
Herkenbare gezichten
Soms gebruik ik namen in mijn hoofd om verhalen te onthouden, net als hoofdstukken in een boek. Andre, die dacht dat hij alleen boos was op zijn ex, maar eigenlijk uitgeput was door jarenlange spanning. Diederik, een cliënt die mij leerde dat zwijgen soms harder schreeuwt dan woorden. En dan is er Kyra, een naam die ik nog steeds associeer met een gesprek dat mij liet inzien hoe belangrijk het is om écht te luisteren naar wat iemand niet zegt.
Betekenis geven aan het onzichtbare
Voor mij als mediator draait mijn werk niet alleen om afspraken op papier zetten. Het gaat erom dat mensen hun verhaal kwijt kunnen. Dat ze betekenis kunnen geven aan wat er speelt, ook als het verwarrend of pijnlijk is. Soms betekent dat dat ik iemand adviseer om eerst hulp te zoeken voor zichzelf, voordat er stappen in de scheiding worden gezet. Want als je midden in een depressie zit, kan het moeilijk zijn om beslissingen te nemen die ook over je toekomst gaan.
Mijn eigen les
Door wat ik zelf heb meegemaakt, kijk ik toch anders naar mijn werk. Na het overlijden van mijn broertje besefte ik dat verlies zich niet laat vergelijken. Je kunt rouwen om een mens, maar ook om een relatie, een toekomstbeeld, of zelfs om de versie van jezelf die je ooit was. Corona gaf mij een excuus om me terug te trekken, maar het maakte ook duidelijk dat ik zo niet wilde blijven leven.
Het kostte tijd, gesprekken en eerlijk durven zijn naar mezelf toe om weer ruimte te voelen. En dat helpt me nu om anderen te begrijpen die worstelen. Niets is wat het lijkt, ook niet bij een mediator die zelf het een en ander heeft meegemaakt.
Scheiden en depressie: de stille link
Een scheiding kan een depressie triggeren, maar ook andersom. Mensen die al langere tijd somber zijn, kunnen sneller het gevoel krijgen dat een relatie niet meer werkt. En omgekeerd kan het proces van scheiden iemand in een donkere periode duwen. Het lastige is dat die gevoelens vaak onzichtbaar blijven, zeker als iemand gewend is om zich groot te houden.
Daarom vraag ik in mijn gesprekken niet alleen naar praktische zaken zoals alimentatie of het ouderschapsplan, maar ook naar hoe het écht gaat. Niet omdat ik alles wil oplossen, maar omdat het soms al verschil maakt als iemand merkt dat er ruimte is om eerlijk te zijn.
Een uitnodiging
Als jij dit leest en denkt: dit herken ik, weet dan dat je niet de enige bent. Of je nu in een scheiding zit, erover denkt, of gewoon even niet weet welke kant je op wilt: praat erover. Met een vriend, een hulpverlener, of iemand zoals ik. En onthoud: wat je aan de buitenkant ziet bij anderen, zegt zelden alles. Niets is wat het lijkt.
Lees ook: Als je thuis niemand meer vindt